آلودگی خاک زنجان و تهدید سلامتی

احمد گلچین در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ گفت: آلودگی زیست محیطی، به‌ویژه آلودگی خاک، یکی از چالش‌های جدی قرن حاضر است که زنجان به‌عنوان استانی با فعالیت‌های صنعتی گسترده، به‌ویژه در حوزه ذوب فلزات و معدن‌کاوی به شدت از آن متأثر است. 

بیشتر بخوانید

• خدابنده مشکل آلودگی هوا ندارد

وی با بیان اینکه افزایش صنعتی شدن و استفاده از نهاده‌های کشاورزی، سبب آلودگی خاک به انواع آلاینده‌ها می‌شود، افزود: در زنجان، آلودگی به سرب و روی ناشی از فعالیت‌های معدنی و صنعتی، مسئله‌ای حیاتی است.

استاد تمام گروه علوم خاک دانشگاه زنجان اظهار داشت: علاوه بر آن، مصرف کودهای شیمیایی و به‌ویژه گسترش کشت‌های گلخانه‌ای و زیر پلاستیک، منجر به آلودگی روزافزون به میکروپلاستیک‌ها می‌شود که اثرات بلندمدت و مخربی بر محیط زیست خواهند گذاشت. 

وی با اشاره به اینکه فعالیت‌های معدنی و صنعتی، از مراحل اکتشاف و استخراج تا فرآوری و ذوب، منابع مختلف آلودگی را ایجاد می‌کنند، ادامه داد: گرد و غبار ناشی از خردایش سنگ‌ها، پسماندهای حاوی فلزات سنگین مانند سرب، روی، کادمیوم و جیوه و انتشار گازهای آلاینده، همگی به آلودگی خاک، هوا و آب می‌انجامند. 

گلچین یادآور شد: خاک‌های کشاورزی در مجاورت کارخانه‌های تولید سرب و روی، به شدت از فلزات سنگین آلوده شده‌اند، این فلزات، به دلیل پایداری و دوام بالا، برای مدت طولانی در خاک باقی می‌مانند و از طریق گیاهان وارد زنجیره غذایی انسان می‌شوند.

وی با بیان اینکه اگرچه غلظت این فلزات در برخی موارد به حدی نیست که گیاهان را از بین ببرد، عنوان کرد: اما تجمع آن‌ها در بدن انسان می‌تواند سبب بروز بیماری‌های مختلف، از جمله سرطان شود.

استاد تمام گروه علوم خاک دانشگاه زنجان تصریح کرد: یکی از خطرناک‌ترین این فلزات، کادمیوم است که حتی مقادیر بسیار اندک آن نیز سمی بوده و می‌تواند به کلیه‌ها آسیب برساند. 

وی با بیان اینکه آلودگی به فلزات سنگین صرفاً محدود به خاک نیست و از طریق هوا نیز می‌تواند به گیاهان و در نهایت به انسان منتقل شود، ادامه داد: شهر زنجان، با آمار بالای سرطان خون در مقایسه با سایر استان‌ها، می‌تواند از پیامدهای این آلودگی‌ها رنج ببرد.

گلچین خاطرنشان کرد: برای مقابله با این وضعیت، تدوین و اجرای قوانین و مقررات سختگیرانه، استفاده از سیستم‌های فیلتراسیون کارآمد در صنایع، جلوگیری از دپوی پسماندهای آلوده در فضای باز و کنترل دقیق حمل و نقل آن‌ها ضروری است.

وی با اشاره به اینکه عدم اقدام مؤثر نهادهای مربوطه، به‌ویژه سازمان حفاظت محیط زیست، بسیار نگران‌کننده است، گفت: نیاز به اقدامات فوری و جدی در این زمینه وجود دارد تا از گسترش بیشتر آلودگی‌ها و پیامدهای ناگوار آن‌ها جلوگیری شود‌.